Davranış Problemi Nedir
Genellikle davranış sorunları etrafa ve başka insanlara rahatsızlık veren dışa vurulmuş davranışlar olarak tanımlanmıştır. Fakat sorun olabilecek davranışlar, davranışı sergileyen çocuk için de tehlikeli olabilmekte, çocuğun öğrenmesini engellemekte, kendisine olan güvenini azaltabilmekte en mühimi bu çocuğun topluma uyumunu güçleştirmektedir.
Bir çocukta görülen davranış sorunlarının önlenmesi ya da engellenmesi; güvenliği sağlama, sınıftaki düzeni koruma gibi hallerin yanı sıra çocuk sınıfa “en iyi şekilde nasıl uyum sağlar?” amacını da taşımalıdır. Buna dayanarak bir davranışın sorun davranış olup olmadığını saptamak için öğrenme, sosyal iletişim ve güvenliğin üç asli etken bulunduğu söylenebilir. Bu etkenler öneme alınarak tarif yapıldığında davranış sorunu; çocuğun ya da başka çocukların öğrenmesine engel olan, sosyal iletişimi ve iletişimi olumsuz yönde etkileyen, çocuğun kendisine, akranlarına ya da yetişkinlere zarar veren davranışlardır (Özkan, 2014).
Davranış Problemlerinin Sebebi Nedir?
Çocuğun uyum sürecini etkileyen kurum, kategorisin genel yapısı, eğitimciler, ebeveynler vb. gibi çoğu hal bulunmaktadır.
Özel gereksinimli çocuklarda davranış sorunlarının görülme sıklığı, normal gelişim gösteren akranları ile karşılaştırıldığında üç kattan daha çoktur (Hemmeter ve başkaları, 2006 ). Davranış sorunlarıyla baş etmede ilk basamak çocuğun sorun olabilecek davranışları sergilemesini için olacak halleri anlamaya çalışmaktır. Bunlar çocuğun kendisinden, konulan teşhisin türünden olabileceği gibi ev ve aile yaşantısı, okulu ya da kategorisi ya da çocuğun toplum içeresindeki konumu ile alakalı de olabilir.
Davranış Problemleri İle Baş Etme
Davranış sorunları ile baş etmede ilk basamak çocuğun sorun olabilecek davranışları sergilemesini niçin olacak halleri anlamaya çalışmaktır. Çocuğun hareketli bir iletişim içeresinde bütün halleri göz önünde bulundurarak değerlendirmesi, davranışa neden olan hali bulmasına yardımcı olur. Bu haller Bronfenbrenner’in (1979) ekolojik dengesi üzerinden yararlanılarak üç aşamada incelenmektedir.
Mikro civarda çocuğun cinsiyeti, yaşı, içeresinde bulunduğu engel grubunun özellikleri engelinin tipi, engelinin derecesi, içeresinde bulunduğu ailenin yapısı, ailenin engeli kabullenmesi, ailedeki tutumlar, sosyoekonomik düzey, çocuğun özel eğitim alması, hastane iletişimleri ve sıklığı, çocuğun sahip bulunduğu materyallerin çeşitliliği, çocuğa ideal fiziksel etraf düzeni göz önünde bulundurulur. Meso civarda; çocuğun yetişkin, aile ve akranla olan iletişimlerinin ne düzeyde bulunduğu ve bu seviyesi mikro ve makro seviyelerinin nasıl etkilediği incelenir. Makro adımına gelindiğinde ise; çocuğun sık sık iletişim ortamında bulunduğu anneanne, babaanne, dede, dayı, amca, teyze gibi geniş aile yapısının çocuğa bakışı, çocuğu kabullenmesi, aynı şekilde çocuğun içeresinde yaşadığı toplumun çocuğu kabullenmesi, engelli çocuğun topluma uyumunu basitleştirecek düzenlemelerin ne aşamada bulunduğu ve en mühimi çocuğu bu hallerin nasıl etkilediğinin gözlemlenmesidir.
